Główne cele prac Grupy to:
- wymiana informacji oraz ocena polityk narkotykowych i problemów na poziomie UE;
- identyfikacja kluczowych zagadnień obejmujących więcej niż jedno państwo członkowskie;
- poprawa koordynacji działań podejmowanych przez państwa członkowskie w ramach Unii, a także poza nią;
- ponadto Horyzontalna Grupa przygotowuje projekty Strategii Narkotykowych, a także Planów Działania UE w zakresie narkotyków.
W pracach HDG poza państwami członkowskimi uczestniczą także reprezentanci Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (EMCDDA), Europejskiego Urzędu Policji Europol oraz właściwych komórek organizacyjnych Komisji Europejskiej. Spotkania Grupy odbywają się raz w miesiącu, a państwo członkowskie sprawujące przewodnictwo (Prezydencję) w UE przewodniczy obradom.
W ramach Rady grupa HDG jest elementem spinającym kwestie narkotykowe, zarówno z punktu widzenia ograniczania popytu, jak i podaży.
Kwestie dotyczące ograniczania podaży poruszane są także na forum następujących Grup Roboczych:
- Grupa ds. Współpracy Policyjnej (PCWG).
- Multidyscyplinarna Grupa Robocza ds. Przestępczości Zorganizowanej (MDG).
- Grupa robocza do spraw Współpracy Celnej
- Grupa robocza do spraw Unii Celnej.
Kwestie związane z ograniczaniem popytu omawiane są także na spotkaniach Grupy Roboczej ds. Zdrowia Publicznego.
Od marca 2007 r. koordynację prac polskich przedstawicieli w HDG na poziomie ministerialnym sprawuje Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, wcześniej zajmowało się tym Ministerstwo Zdrowia. Przedstawiciele KBPN odpowiedzialni są w pracach Grupy za wszystkie kwestie dotyczące szeroko rozumianego ograniczenia popytu, z kolei eksperci policyjni odpowiedzialni są za sprawy dotyczące ograniczenia podaży.
Do zadań przedstawicieli RP należy:
- przygotowywanie instrukcji na posiedzenia HDG;
- konsultacje międzyresortowe (w szczególności w zakresie: stanowiska RP w kwestiach międzynarodowych oraz kwestii prawnych);
- sporządzanie sprawozdań z posiedzeń HDG;
- przygotowywanie wkładów do instrukcji na spotkania Ministrów Spraw Wewnętrznych i Sprawiedliwości (Rada JHA) w zakresie wszelkich kwestii dot. przeciwdziałania narkomanii;
- przygotowywanie opinii i uzasadnień do aktów prawnych dot. przeciwdziałania narkomanii będących przedmiotem obrad KERM;
- przygotowywanie polskich stanowisk w zakresie międzynarodowych inicjatyw podejmowanych w ramach HDG (spotkana TROIKI z delegacjami poszczególnych państw, spotkania Technical Committee EU - LAC, Grupa Dublińska, Pakt Paryski, sesje Komisji Środków Odurzających - CND, etc).
W ramach HDG odbywają się spotkania Krajowych Koordynatorów ds. Narkotyków - National Drugs Coordinators (NDC):
- Spotkania odbywają się raz w trakcie trwania Prezydencji;
- Z ramienia Polski - Krajowym Koordynatorem ds. Narkotyków jest - Dyrektor KBPN;
- Spotkania stanowią forum dla dyskusji dot. wewnętrznego prawodawstwa w zakresie przeciwdziałania narkomanii, są też platformą wymiany doświadczeń pomiędzy Państwami Członkowskimi UE.
Na forum HDG regularnie odbywają się spotkania TROIKI z delegacjami wybranych regionów i Państw Trzecich leżących w sferze zainteresowań UE:
- Rosji;
- Turcji;
- Bałkanów Zachodnich.
- USA (tzw. Dialog Transatlantycki);
- Afryki Zachodniej.
Ponadto HDG spotyka się regularnie, także ze Wspólnotą Andyjską oraz, w ramach Komitetu Technicznego EU/LAC, z państwami Ameryki Łacińskiej i Karaibów.